zaterdag 14 augustus 2010

Kunst of kitsch?



Afgelopen vrijdag was ik met Anita in Gent. We waren al vroeg in de stad en liepen een rommelmarkt op. De markt werd bevolkt door allerlei mensen die elkaar veelal kenden. Er heerste een gemoedelijke sfeer. Ook liepen er enkele zwervers die hoopten op wat kleingeld. Eén van hen rook een uur in de wind. Zo nu en dan en meestal volkomen onverwacht, barste hij uit in gezang. Zo te horen waren het Franse volksliedjes. Zijn stem was helder. Het gaf een aparte cachet aan het geheel.
Op de foto zie je het spel van het kopen. Een hele rij, toevalligerwijs allemaal mannen, de meesten al ouder, staan te turen naar de spullen op de tafel. Het is van alles wat: boeken, glaswerk, een beeldje, een fototoestel, een klok, aardewerk, en nog veel meer rommeltjes. Een enkeling pakt een voorwerp om het beter te bekijken, de meesten kijken met de handen in de zakken. Wel kijken ze allemaal intensief en geconcentreerd, alsof ze ook echt iets zoeken. De verkoper lijkt volstrekt ongeïnteresseerd in wat er voor hem allemaal gebeurt. Hij kijkt naar een punt, ergens achter de mannen voor zijn tafel. Zijn armen heeft hij demonstratief over elkaar geslagen. In werkelijkheid houdt hij de bewegingen voor zich natuurlijk nauwlettend in de gaten. Als een visser die naar zijn dobber tuurt. Niet te snel aanslaan, want dan is de vis weer weg, die les heeft hij al lang geleden geleerd. Laat ze eerst maar bijten. Daarvoor moet één van de mannen zich oprichten met een voorwerp in zijn hand en naar hem kijken. Hij zal dan het contact onmiddellijk leggen. Nu nog niet, nu afwachten. Je ziet aan zijn houding dat er spanning zit in zijn lijf. Hij wéét dat hij bijna beet heeft.
Dit soort markten zijn voor velen, ook voor mij, onweerstaanbaar. Waar vind je anders zo'n wonderlijk samenraapsel van te verkopen spulletjes. En wie weet, wie weet, vind je zomaar een keer, opeens, dat waardevolle stuk glaswerk of beeldje. Iedereen kijkt erover heen, ook de verkoper, en jij, jij ziet het en koopt het. Voor een habbekrats.