In het verpleeghuis waar ik toen werkte, was hij pastoor. Een roomse priester die al decennialang de herder was voor de dolende zielen die aan hem waren toevertrouwd. Hij was ergens rond de zeventig, maar zijn werk was zijn leven en dus was pensioen onbespreekbaar voor hem. Hij vertrouwde me een keer in een intiem gesprek over leven en dood toe dat hij geen voorstander was van euthanasie. Wel ging hij soms in gesprek met een stervende die zich angstvallig vastklampte aan het leven. Dat leven was inmiddels pijnlijk en zonder enig uitzicht, maar nog altijd beter dan dat onbekende gebied dat we de dood noemen. Hij streelde dan de vechter en sprak zachtjes de angsten weg.
Soms gingen ze samen bidden.
Dan kwam meestal snel het moment dat iemand zich ontspande en zachtjes weggleed in het onbekende duister.
Zo had hij er al velen naar gene zijde zien vertrekken.
Ik moest aan hem denken toen ik vanmiddag een bijeenkomst bijwoonde van een palliatief netwerk, waar ook mijn organisatie deel van uitmaakt.
Palliatieve zorg is de zorg die wordt verleend aan stervenden. Ze is gericht op het verzachten of verlichten van het laatste deel van de weg die moet worden afgelegd door een, veelal, ernstig zieke. Het is niet langer gericht op genezing, maar op comfort en voorkomen van pijnlijk lijden.
Zonder enige twijfel bijzonder zinvol en mooi werk.
In een gesprek met verschillende werkers in de palliatieve zorg, veelal (wijk) verpleegkundigen, kwam al snel het gesprek op de huisarts.
Deze ontbrak bij de bijeenkomst. Zoals hij of zij, zo werd gemeld, veelal ontbreekt bij de verschillende besprekingen.
Ik vroeg hardop hoe belangrijk de huisarts eigenlijk is bij palliatieve zorg.
Nou, dat was wel een beetje een domme vraag: heel belangrijk natuurlijk. Zonder de huisarts zou het hele proces stil komen te liggen.
Ik bleef verbaasd.
Ik begrijp heel goed dat de huisarts een belangrijke speler is als het gaat om pijnbestrijding....maar sterven is toch meer dan alleen maar pijnbestrijding? Het lijkt nu wel of sterven expliciet een medisch probleem is.
Mensen gaan toch wel dood, met of zonder een huisarts.
Als het nu gaat om verzachten of verlichten, dan is er toch veel meer aan de hand? Ik ben zelf niet Rooms-Katholiek opgevoed, maar de traditie van een biecht, zo aan het einde van je leven...dat lijkt mij in veel situaties belangrijker dan een pilletje tegen de pijn.
Niet dat zo'n pilletje onbelangrijk is, maar het zou niet het centrale thema moeten zijn.
Of, zoals een deelnemer aan het gesprek vertelde, hij begeleidde psychiatrische patiënten in hun laatste fase, zijn zoektocht naar naasten die zich nog iets aan de eenzame stervende gelegen laten liggen. Die ene broer waar al 40 jaar geen contact meer mee is geweest...
Ik ga volgende week maar eens het gesprek aan met de pastoraal werker in onze organisatie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten