zaterdag 17 september 2016

Nu!



Via een mij bekende twitteraar, Steven Geldof, kwam vanmorgen de boodschap:

"Meer geluk ervaren? Leef in het moment."

De tweet werd vergezeld van een link welke mij naar zijn Youtube kanaal leidde: Inspirerende Hutspot. Op dit kanaal publiceert hij korte filmpjes waarin hij, met verbazingwekkend minimale middelen, bij de kijker een grote glimlach op het gelaat tevoorschijn roept. Dat is knap.

Omdat we beiden uit dezelfde, Apostolische traditie komen, krijgt zijn boodschap, voor mij, ook deze dimensie. Het "nu" is immers een belangrijk begrip binnen het Apostolisch Genootschap. In de rijke en, vaak geheel eigen liederencultuur, is dit gegeven een belangrijk thema:

"Gods tijd is altijd nu" (zangkoorlied 27)
"Levenstijd, wonderlijk, weergaloos,
even en eindeloos.....nu!" (zangkoorlied 4)

Het zijn maar enkele voorbeelden.Steeds gaat het er om dat het nu bepalend is en dat jij, als mens, de macht hebt om dit bepalend te doen zijn. De optimistische gedachte is hierbij dan ook dat we, als mens, altijd in staat zijn om keuzes te maken.

Maar wat als deze gedachte niet blijkt te kloppen? Of, als deze gedachte slechts gedeeltelijk blijkt te kloppen?

Mijn moeder dementeert. Ze heeft een bijzondere vorm van dementie: haar geheugenfuncties blijven nog redelijk intact. Dat wil zeggen: ze herkent de mensen om haar heen. Haar korte-termijn geheugen is echter verdwenen. Ook haar begrip van tijd is volledig verloren gegaan.

Mijn moeder leeft volkomen in het moment. In het nu. Je zou zelfs kunnen zeggen: ze is gevangen in het nu.

Ik betwijfel sterk of zij hierdoor nu meer geluk ervaart.

Je kunt me natuurlijk tegenwerpen dat dit wel een extreem voorbeeld is (maar, hoezo eigenlijk?). Laat ik daarom nog een ander voorbeeld aanhalen.

Ik ben schuldhulpmaatje en begeleid mensen die diep in de financiële problemen zitten. Ook deze mensen leven van dag tot dag en, afhankelijk van de dreiging van deurwaarders, incassobureaus en andere schuldeisers, soms zelfs van uur tot uur. Ze weten soms 's ochtends werkelijk niet of ze die middag nog een dak boven hun hoofd hebben.

Deze mensen dromen niet. Ze vechten om te overleven. Nu, op dit moment, vandaag.

Of ze hier gelukkiger van worden?

Marco heeft al sinds zijn twintigste last van psychoses: op die momenten hoort hij vrijwel continu een stem die hem toeschreeuwt wat voor mislukt sujet hij eigenlijk wel is en dat de wereld beter af zou zijn als hij voor de trein zou springen. Marco wordt hier extreem angstig van. Zijn leven is een trieste aaneenschakeling van zwerven over straat, opgepakt worden door de politie, opname in een psychiatrisch ziekenhuis en weer de straat op geschopt worden.

Ook voor Marco geldt: hij heeft géén idee hoe de dag van morgen er voor hem uit komt te zien. Ook hij leeft van dag tot dag. In het "nu".

Voor al deze mensen, of het nu mijn dementerende moeder is, degene die diep in de schulden zit of voor Marco: er is alleen nog maar een "nu" en geen idee over hoe het verder gaat. Er is geen of nauwelijks regie op het eigen leven.

Denk aan een drenkeling, midden op zee: eindeloos wordt je meegenomen door de stromingen en dein je mee met de golven. De uitgestrektheid van de zee maakt je leven uitzichtloos.

Dat is ook leven in het "nu".

Waar gaat het mij nu eigenlijk om?

Ik begrijp de boodschap over "leven in het moment". Ik begrijp ook dat we vaak in staat zijn om hier onze richting in te bepalen en dat het dan cruciaal is op basis waarvan je keuzes maakt. Voor mij geld steeds meer: heb ik hierbij oog voor die ander? Accepteer ik dat mijn mededogen ook betekent dat ikzelf niet op de toppen van het geluk terecht zal komen omdat ik die ander nabij wil zijn?

Accepteer ik dat ook mededogen zijn prijs heeft?