Als we ergens goed in zijn, dan is het in het regelen.
We regelen er op los. Dat zit in onze aard en daar zijn we ook gewoon goed in. Niet voor niets luidt het gezegde in Ierland: "geef de Ieren een half jaar Nederland en ze zijn verdronken, geef de Nederlanders een half jaar Ierland en het land is geregeld."
Is er een probleem? Geen nood, de tweede kamer, de gemeenteraad, het bestuur buigt zich erover en regelt het. Een nieuwe wet, een nieuwe regel, het doet er niet zoveel toe: we regelen het.
Lossen we daarmee ook de problemen op?
Ehm....
U bedoelt?
Niet natuurlijk. Dat weten we ook. Reeds talloze documentaires, gesprekken, symposia, forumdiscussies, artikelen hebben het aangetoond: regels lossen niet per definitie de problemen op. Sterker, regels maken weer nieuwe problemen. En daarvoor komen dan weer nieuwe regels. Het is een warboel van regels, wetten, maatregelen, huishoudelijke reglementen en ga zo maar door. We brengen hiërarchie aan en uiteindelijk hebben we de rechter die de knoop mag doorhakken.
Niet dat we daarom minder regels gaan produceren: het zit gewoon in ons bloed. We regelen onszelf helemaal kapot.
Vergeeft u mij mijn uitbarsting.
Maar ik ben boos.
Recent ontmoette ik een dame en die vertelde mij dat ze, als jong meisje, ooit een ernstig auto-ongeluk heeft gehad. Het gevolg is dat ze hierdoor blijvend hersenletsel heeft opgelopen. Het gevolg hiervan is weer dat ze wat chaotisch is, veel moeite heeft om zich te concentreren, zich geen raad weet met formulieren (al of niet digitaal) omdat ze hier het overzicht totaal bij kwijt raakt en ook zo nu en dan een epileptische aanval heeft.
Dat zou je niet zeggen als je haar tegenkomt. Ze is intelligent, wel bespraakt en weet wat ze wil. Maar toch...
Je kan beter een beenamputatie hebben ondergaan: dan ziet men tenminste onmiddellijk dat je blijvend iets mankeert.
Deze dame krijgt dus een uitkering omdat het dagelijks werken voor haar onmogelijk is. Niet iedere regel is natuurlijk verkeerd en het is fantastisch dat we dergelijke voorzieningen hebben gecreëerd. Mensen als deze dame zijn hier nu eenmaal volledig van afhankelijk.
We hebben echter ook met elkaar iets zurigs gekregen, als het gaat om deze voorzieningen. Wantrouwig bekijken we degenen die "zomaar" een uitkering ontvangen en roepen dan dat er veel misbruik wordt gemaakt. We gaan controleren.
Uit onderzoek blijkt keer op keer dat het misbruik alleszins meevalt en dat alle controlemaatregelen waarschijnlijk meer geld kosten dan dat ze opleveren door het vermeende misbruik te bestrijden, maar daar luisteren we bedroevend slecht naar. Maar dit terzijde.
Deze dame zou wat willen bijverdienen. Een zakcentje, meer is het niet. Ze zoekt contact met de uitkeringsinstantie: het UWV.
Het UWV heeft alles goed geregeld. Vele lokale kantoren zijn inmiddels gesloten en hiervoor in de plaats is een allesomvattende website gekomen. Werkelijk, het antwoord op iedere vraag is hierop te vinden. Kom je er niet uit? Dan is er, maar daar houden ze niet zo van, met veel pijn en moeite én extra kosten, nog iemand telefonisch te bereiken.
Deze dame kan echter niet overweg met een website. Ze raakt het overzicht totaal kwijt en weet na 10 minuten niet meer hoe ze de enorme brei aan informatie op een rij moet krijgen. Ze weet dus uiteindelijk iemand telefonisch te pakken te krijgen. Die verwijst haar naar de website en de formulieren die ze moet invullen om antwoord op haar vraag te krijgen. En nee, een face to face contact is uitgesloten: we hebben niet voor niets onze "front office" zo goed geregeld dat alles op de website te vinden is.
Deze dame is wanhopig. Ze heeft geen antwoord op haar vraag en komt in een cirkelgang terecht, waarbij ze steeds weer wordt doorverwezen naar een website die ze niet begrijpt.
Na enkele maanden ligt er een enveloppe bij haar op de deurmat: een flinke boete. U aangeboden door het UWV. U heeft namelijk gewerkt en dit niet aan ons gemeld.
Deze dame belt opnieuw: ze heeft het toch gemeld?
Ehm....
"U heeft niet het goede formulier ingevuld."
(dat is, volgens mij, iets anders....)
"Maar ik kom er gewoon niet uit....uit die formulieren....dat heb ik u óók gemeld....."
Ze werd opnieuw verwezen naar de website. Want zo hebben we het nu eenmaal geregeld.
Tja, het UWV.....werken aan perspectief....
