vrijdag 8 juni 2018

Huwelijksfeest in bloemetjesjurk.


Al eerder schreef ik over het huwelijksfeest van Philippus Ewouds en Hitje Groenland, mijn overgrootouders. De opa en oma van mijn moeder. Het was 22 mei 1944 en ze waren vijftig jaar getrouwd. In mijn vorige blog liet ik een foto zien waarop het gouden echtpaar omringd werd door bloemen. Heel veel bloemen. Een wonderlijk plaatje: het was midden in de oorlog en waar ze al die bloemen vandaan hadden getoverd? het was mij een raadsel. Wrang genoeg realiseerde ik me ook dat enkele maanden later verschillende bollen van deze bloemen noodgedwongen werden gegeten. Mijn moeder woonde met haar familie aan de verkeerde kant van het IJ, dus zij hebben het geweten: honger maakt rauwe bonen zoet of zelfs tulpenbollen.

Het is een klassiek plaatje. De hele familie is opgesteld rondom het bruidspaar: Philippus en Hitje. Ik herken er slechts enkelen. Zo staan mijn opa en oma, Lute en Hitje, rechts boven het bruidspaar. Ze hebben allebei een kleintje in de armen. De kleinste is Ed in de armen van mijn oma; de ander is Ruud. Ook mijn moeder haal ik er direct uit: het meisje met die grote strik in het haar, linksvoor: Louise of, zoals het al snel in het Amsterdamse klonk, Loes. Ze is daar 7 jaar oud. Ook Jan, de oudste zoon, moet ergens zijn, maar hem kan ik niet ontdekken.

Ik vermoed dat het feest is gehouden in een danszaal. Dat leid ik tenminste af uit de tekening van het dansende stel op de muur en de muziekbalken hieromheen. Aan de zijkanten zijn nog wat tafels en stoelen weggeschoven om plaats te maken voor de grote groep. Vanaf de derde rij gaat het omhoog, dus daar moet men wel op stoelen staan en de laatste rij heeft dan waarschijnlijk een tafel beklommen.

De mensen lachen. Op mij komt het niet zo geforceerd over, dus ik vermoed dat de sfeer wel goed was. Zelfs de oude Philippus weet hier een grote grijns niet te onderdrukken. Heel anders dan op die eerdere foto tussen de bloemen. Tussen zijn familie voelt hij zich duidelijk meer op zijn gemak.

Wat me ook nog opvalt: de foto is strak geregisseerd. De gehuwde dames staan of zitten links van hun partner. Op de voorste rij zitten de meisjes aan de linkerkant en de jongens, duidelijk een meerderheid, rechts. Om de gehuwde stellen heen staat het losse zand: de oudere kinderen zonder partner. Jongens rechts, meisjes links, maar die orde lijkt op enkele punten doorbroken.

Aan beide uiteinden van het jonge grut zitten de ongedurigen van het stel: het meisje links staat op het punt om weg te kruipen en het jongetje rechts schudt nadrukkelijk zijn hoofd. Wellicht als reactie op de vraag van de fotograaf om allemaal even héél stil te blijven staan en zitten. Ik vermoed, het was oorlog weet je nog, dat hij geen flitsapparaat tot zijn beschikking had. Dan moet je werken met een lange sluitertijd. Nog heel knap dat de meesten er onbewogen bijstaan.

Ook de Ewoudsen ontkwamen niet aan modetrends, zelfs niet in 1944: vele dames, ook mijn oma, dragen een jurk met vergelijkbaar bloemetjesmotief.

Het was tenslotte toch feest....