20 januari...
als ik er gisteravond niet op was gewezen, was ik de dag gedachteloos doorgekomen. Tenminste, zonder enige gedachte aan 21 jaar geleden.
20 januari 2000.
De dag dat mijn zusje, Mignon, kwam te overlijden.
In het grauwe verdriet dat mij in die dagen vasthield, riep een arts (ik werkte toen in een ziekenhuis) me bij zich. Hij vertelde me dat zijn broer, een tweelingbroer, jaren geleden was overleden. Hij vertelde me over zijn intense verdriet. Hij vertelde over een lied dat, als het onverhoopt via de autoradio bij hem aan kwam golven, hij diezelfde auto aan de kant van de weg moest zetten omdat hij gewoon niet verder kon. Ik herkende het verhaal: ik had ook zo'n lied. Maar, en hier keek hij me recht in de ogen, hij verzekerde me dat die hele heftige pijnen die je zomaar konden overvallen, in de loop der jaren zouden afvlakken.
Het leek mij onwerkelijk.
Hij heeft gelijk gehad.
Ze zou dit jaar 55 zijn geworden.
Mignon was de jongste en van ons drieën was ze zonder enige twijfel de meest creatieve, maar ook de diepst denkende. Lange tijd was ze ook een dolende op zoek naar gelijkgestemden: Den Haag, Amsterdam en altijd plannen om verder te trekken: Antwerpen, Venetië...In Basel, Zwitserland, vond ze dan eindelijk een groep zielsverwanten: kunstenaars uit alle delen van de wereld. Zij, componiste, zangeres, musicus, was eindelijk in een omgeving die haar inspireerde en vooruit hielp. Ze werkten samen in een soort buurthuis en ze vormden een creatieve groep met een naam waar, zover ik me kan herinneren, het woord "cascade" in voorkwam.
Waterval...
maar dan een specifieke: zo'n waterval waarbij het water trapsgewijs omlaag komt. Steeds vult het water van een hogere trap de kom van een lagere, totdat ook deze overloopt en weer de volgende lagere trap begint te vullen. Zo inspireerden ze elkaar, stel ik me voor.
Het is niet voor niets dat Jean Tinguely juist in Basel de toonkamer van zijn fantastische waterinstrumenten en fonteinen vond.
Nu ik over al dat water nadenk... Basel ligt ook aan de Rijn. Hier nog een snelstromende, maar wel al brede rivier. De stad ligt aan beide zijden van het water en er zijn dan ook overal indrukwekkende bruggen die de oevers met elkaar verbinden. De oude stad ligt hoog boven het water: een oude kademuur dan een steil oplopende oever en hoog boven alles uit de Münsterkathedraal.
Het verhaal gaat dat Mignon hier 's nachts gebruik mocht maken van het orgel, samen met een vriendin.
Ik weet niet of het klopt, maar het is wel typisch een verhaal dat hoort bij Mignon.
En toen werd ze ziek.
Kanker.
De strijd leek na 6 maanden chemotherapie en bestralingen even gewonnen, maar die oase van gelukzaligheid mocht maar heel even duren. Nog geen drie maanden later bleek de kanker terug in haar lijf en het zat ook overal. In de woorden van haar behandelend arts: "Je zit nu in een trein die al is gaan rijden en ik moet heel hard hollen om de trein nog te halen..."
Dat is dus niet gelukt.
Op 20 januari 2000 kreeg ze een hersenbloeding waar ze in de vroege avond aan is overleden.
Haar afscheidsdienst vond plaats in een naargeestig grijs betonnen ruimte. Deze was gevuld met vele vrienden en naasten. De dienst zou worden geopend door een Turkse vriend met een Japanse fluit. Hij verraste iedereen door een klaagzang aan te heffen.
De melodie en de woorden ben ik kwijt.
Maar het is nog steeds in mijn herinnering gebeiteld als een beeld dat uit graniet is gehouwen.
Massief en gehuld in tranen.
