Hendrik Zwart is nog maar 51 jaar oud als hij sterft. Zijn hele leven heeft hij in Vrijhoeven-Capelle gewoond en daar is hij ook gestorven. Ik heb geen idee wat zijn beroep was.
Van één van zijn zonen weet ik het wel: tapper. Die heeft dus een kroeg gerund, ook weer in Vrijhoeven-Capelle. Hij had overigens een mooie naam voor een kroegbaas: Heiliger.
O ja, het is 1879, 14 februari.
Vanmorgen stond ik in de Heistraat in Vrijhoeven-Capelle. Ik stond voor een oude, gereformeerde kerk. Die was van 1884. Hendrik heeft hem nooit gezien. Dat was overigens een hoop gedoe daar in die tijd met de kerken. Capelle was een gereformeerde enclave in het katholieke Brabant. De mensen uit dit dorp werden dan ook in de wijde omgeving met de nek aangekeken, beschimpt en gewantrouwd. Dat zal Hendrik Zwart ook wel hebben meegemaakt. Niet dat de kerkgangers met een gereformeerde achtergrond hierdoor intensiever met elkaar samenwerkten en elkaar hielpen. Zeker niet, ook hier werden voor de verschillende hervormde geloofsrichtingen verschillende kerken gebouwd die elkaar onderling ook weer diep wantrouwden.
Of Hendrik Zwart zich hier erg druk om heeft gemaakt, dat weet ik niet. Als hij, als één van mijn voorouders, ook maar een klein beetje dezelfde genen heeft als ik, mijn broer en mijn vader, waarschijnlijk niet.
Het dorp is feitelijk één lange weg. Tegenwoordig zijn er een paar zijstraten naar nieuwbouwwijkjes, maar in 1879 waren die er niet.
Dat kan ik zien op een oude kaart die ik ergens op internet vond.
Dat betekende dus lopen. Heel veel lopen. Steeds weer opnieuw over die verrekte, kaarsrechte Heistraat. Een groot deel van je dag ging verloren door het steeds maar weer moeten aflopen van die weg. Op klompen, zo schat ik in, want, alhoewel de voornaamste industrie van het dorp de schoenindustrie was, waren schoenen voor mensen als Hendrik vrijwel zeker veel te duur.
Het dorp kende drie schoenfabrieken. De kans is dus groot dat Hendrik in één van deze fabrieken werkte.
Ik heb twee kinderen van Hendrik kunnen achterhalen: Joost, hij was inderdaad schoenlapper en Heiliger, de kroegbaas. Zeer waarschijnlijk waren er meer kinderen en veel van die kinderen stierven een vroege dood.
Heiliger, de kroegbaas, werkte later bij het spoor. Als spoorwegman kwam hij in Arnhem terecht. Daar is hij gestorven: 41 was hij toen. Zijn zoon, ook een spoorwegman, trok verder naar Amsterdam. En daarmee was de familie Zwart definitief uit Vrijhoeven-Capelle vertrokken.
Ik liep nog even over het kerkhof. Natuurlijk, ook weer aan de Heistraat. Het keek uit over eindeloze en kale akkers. Ik bekeek de verschillende stenen, maar Hendrik of Joost of Antonie of Marinus of Maria of Anna Zwart....ik kwam ze niet meer tegen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten