over je schaduw heen springen

We zouden met het MT enkele dagen de hei op.

In dit geval een hotel ergens aan het Noordzeestrand. Toch ga je de hei op. Zo sterk kunnen uitdrukkingen zijn.

Eén van de bestuurders vroeg of hij met mij kon meerijden. Hij had geen auto, dus ik verbaasde me niet. Ik werkte nog maar enkele maanden in de organisatie en verheugde me op een paar dagen intensief elkaars nieren proeven. Dat was nodig want de samenwerking haperde nog wel eens. Het MT bestond uit twee bestuurders, drie directeuren, een facilitair manager en de hoofden personeelszaken en administratie. Twee directeuren, waaronder ikzelf en het hoofd personeelszaken waren nieuw. De organisatie was nog maar een half jaar gefuseerd. Iedereen moest nog wennen aan elkaar en aan de nieuwe verhoudingen.

Hij had het portier van de auto nog niet dichtgeslagen, of hij brandde al los. Eén van de directieleden had een uur geleden te horen gekregen dat hij moest vertrekken. Het was de directeur die al in de organisatie werkte. Na de fusie was hij directeur geworden. Ik kende hem nog niet goed. Hij was binnen het MT altijd wat onzichtbaar op zijn eigen lokatie aan het werk. In de omgang was hij vriendelijk, maar afstandelijk. Dat had natuurlijk allemaal niets te maken met zijn gedwongen vertrek.

De sfeer in de ruimte in het hotel was bedrukt. Het ontslag kwam voor iedereen, behalve de bestuurders, volkomen onverwacht. De reacties waren verward en gefrustreerd. Vooral de facilitaire man, jarenlang direct collega van de vertrokken collega, was woedend. Het hoofd personeelszaken gaf vooral aan angstig te zijn: als dit zomaar kon gebeuren, zonder dat iemand het had zien aankomen, wat betekende dat dan voor de rest? Kon het ons vandaag ook overkomen?

De trainer die was ingehuurd voor deze dagen, liet de ruimte om de eerste reacties te ventileren. Het luchtte op, maar de verwarring bleef.

Ik moest hier aan denken naar aanleiding van de opmerking van Bert Koenders, gisteravond bij KvdB: iedereen moest nu over zijn eigen schaduw heenspringen. Dit is vrijwel altijd de oplossing voor ieder conflict, waarbij mensen zich ook persoonlijk geraakt weten en het wordt al snel door derden geroepen. Het is ook wáár. Totdat het over jou en jouw conflict gaat. Moet je zien wat er gebeurt. Want je moet eens weten...

Moet Koenders dan maar zijn mond houden? Nee, want het kan wel helpen als derden die dingen roepen die je eigenlijk allang weet. De oplossing zit ook vaak niet in hele ingenieuze en nognooitvertoonde vondsten, je bewandelt vaak het bekende pad. En waarom niet? Alleen, wie brengt het op, om dat bekende pad in te slaan? Hoe breng je dat op?

Vaak met hulp. Vrijwel altijd van iemand die je vertrouwt of leert vertrouwen. Dat is een kwetsbaar proces, want het vertrouwen is ook zomaar weer weg. Dat vraagt lef, ook van degene die helpt. En goed aanvoelen. Soms iemand even hard aanpakken, soms iemand even in zijn sop gaar laten koken en soms iemand héél voorzichtig uitdagen een volgende stap te doen.

Binnen de CDA-fractie had men het anders geprobeerd, zo begrijp ik uit de krant. Donner was als bemiddelaar "naar" geweest, "intimiderend". Hij had het spel van de macht gespeeld. Dan spring je niet over je schaduw heen, dan duw je iemand in de schaduw. Dat kan helpen.

Even.

En dan barst de bom.