Tijdens onze wandeling door Engeland, eerder dit jaar, werden we geconfronteerd met het begrip “honesty box”. Dit doosje of bakje stond meestal op een tafel waar produkten van een boerderij te koop werden aangeboden. Ook zagen we een honesty box bij een parkeerplaats. Het was aan de eerbaarheid van de passant of hij de mee- of afgenomen produkten betaalde. Zover wij konden beoordelen, werd er betaald.
Ik werd hieraan herinnerd door een berichtje via Twitter. Het berichtje nam me mee naar Middelstum (in Groningen). Daar was een man betrapt die geld had gestolen uit een koelkast. Deze koelkast stond aan de weg en werd gebruikt voor de verkoop van eieren.
Wat zou de reactie van de boer of boerin zijn? Zou er een camera worden gemonteerd? Zouden ze stoppen met de verkoop van de eieren? Of zouden ze hun schouders ophalen en mompelen:”Het is voor het eerst in jaren…”? Het berichtje in de Krant van het Noorden vermeldde dit niet.
In de gezondheidszorg hebben we de afgelopen jaren meegemaakt hoe de roep om transparantie uitliep op eindeloze controles. Zorgkantoren, verzekeraars, inspectie, HKZ, iedereen leek wel binnen te komen om het bedrijf door te lichten. De gebruikelijke controle door een accountant van de (financiële) huishouding leek niet meer te voldoen. Ondanks het feit dat jaarverslagen al enkele jaren integraal online worden gepubliceerd.
Wat overigens jaarlijks een aantal journalisten weer werk geeft, altijd is er wel ergens iets te vinden. Een hoog uitgevallen bonus, een bizarre afkoopsom, een dubieuze financiële constructie. Wat de voorstanders van deze vorm van transparantie weer munitie geeft om nog meer openheid en controlemogelijkheden te eisen. Want dat het in honderden organisaties op orde is, dat hoor je niet zo snel.
Begrijp me goed, misstanden moeten worden aangepakt en uitgebannen. Het gaat mij om de controleslagen die, naast de accountantscontrole, worden uitgevoerd. Ik denk bijvoorbeeld aan een materiële controle door een zorgkantoor. Minitieus wordt de gehele administratie doorgelicht. Een kwaliteitsmeting in het kader van HKZ, waardoor de gehele organisatie enkele weken uitsluitend bezig is om alle procedures, protocollen, zorgdossiers, etc. te verzamelen. Want ook dit gaat tot 6 cijfers achter de komma.
Al jaren wordt ook in Den Haag geroepen dat de regelzucht moet verminderen. Om de één of andere reden blijven we elkaar echter gevangen houden.
Het sleutelbegrip is vertrouwen.
Denk nog eens aan die “honesty box”.
Echt, het werkt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten