paradigmashift

Op enig moment waagde ik de overstap van het ziekenhuis naar de ouderenzorg. De organisatie waar ik had gesolliciteerd was, door een fusie, net tot stand gekomen. Er waren twee regio's en een verpleeghuis als organisatie-eenheid bedacht. Ik begon als regio-directeur, samen met een andere collega. De directeur in het verpleeghuis was al van voor de fusie. De beide regio's bestonden voor het belangrijkste deel uit thuiszorgteams en één of twee verzorgingshuizen. In mijn regio waren de twee grote verzorgingshuizen, de andere regio kende, naast een verzorgingshuis, ook nog thuiszorg in enkele verder gelegen gemeenten.

De fusie had een ideologische achtergrond: de bestuurders waren, met het oog op de vergrijzing, tot de conclusie gekomen dat ze hier als drie eigenstandige organisaties, onvoldoende antwoord op konden geven. Ze moesten de handen ineen slaan en komen tot nieuwe zorgvormen: de zorg moest de cliënt volgen en niet, zoals we in Nederland gewend zijn, de cliënt de zorg. Zorg thuis, dat was het uitgangspunt en daarvoor moesten de condities worden geschapen. Gemeente, zorgkantoor, woningbouwcoöperaties, allen waren ze enthousiast over de fusie en allen werkten ze mee aan een bestuurlijk convenant om de ouderenzorg in te richten voor de toekomst. Samen.

In de zeven jaar dat ik werkte voor deze organisatie, ontstond een paradigmashift. De politieke wind veranderde. Nu spraken de financiers en politici de taal van de marktwerking en dus waren we opeens monopolist.  Hoezo, samen? In een markt moest de klant kunnen kiezen en die keuze had de klant niet. 

We stonden in het verdachtenbankje. Op allerlei mogelijke manieren werd de markt gecreëerd. Het mooiste was nog wel dat op enig moment, lopende een jaar waarin produktie- en tariefafspraken waren gemaakt, opeens ruimte werd gemaakt voor een nieuwe aanbieder. En als we protesteerden, dan was het 

"Zie je wel, typisch monopolistengedrag..."

Framen heet zoiets. Alles wat je doet en zegt wordt geplaatst in een bepaald kader, je ontkomt er gewoon niet aan. Dat we lopende het jaar de begroting moesten omgooien en flink moesten bezuinigen, daar hoorde je verder niemand over.

Waren we tegenstanders van nieuwe aanbieders? Zeker niet. De vergrijzing komt er aan en, zeker in deze plaats, is er werk zat. Dat konden we toch niet allemaal aan. Keuzevrijheid voor klanten? Prima, dat scherpt. 

Maar politieke dogma's? Daar houd ik niet zo van. Die kunnen namelijk zomaar weer veranderen...