helicopterblik

Als je op Google Maps kijkt naar het terrein van het vroegere Sint Joris Gasthuis in Delft (voer in: 52.023198,4.359089) dan zie je nog steeds het effect: een heuvelachtige tuin en een flinke vijver. Die zijn er niet zomaar gekomen. Eens hebben psychiatrische patiënten hier lopen zwoegen met kruiwagen en schep. De heuvels zijn ontstaan door het uitgraven van de vijver. Trouwens, wanneer de heuvels er lagen en de vijver een feit was, begon men doodleuk weer opnieuw. Een voorloper van de bezigheidstherapie. Dat "therapie" werd er achter gezet om het de schijn van behandeling te geven. In werkelijkheid was het natuurlijk een volstrekt nutteloze bezigheid: gaten graven en later weer dichtgooien, soms jaren achter elkaar.
Het is trouwens toch wel aardig om het terrein zo eens van boven te bekijken. Schuin boven de vijver ligt een gebouw met nogal wat hoeken. In de tijd dat ik er werkte (begin jaren '80), heette dit simpelweg "het B-gebouw". Hier had ik mijn eerste baantje als verpleegkundige, op B4: een gesloten vervolgafdeling. Als je goed kijkt zie je dat vanuit het B-gebouw een gang loopt naar een ander, wat rechthoekiger gebouw. Dat was het "A-gebouw". Hier vonden de opnames plaats. De gang was bedoeld om snel personeel van het ene naar het andere gebouw te loodsen. Er gebeurde nogal eens wat en dan was er soms snel versterking nodig.
Na het A-gebouw komt een gebouw waarvan ik niet zeker weet of het er al stond toen ik hier werkte. In die tijd vond je hier wat therapielokalen, een restaurant en nog wat facilitaire ruimtes. Het kan best zijn dat het nog steeds hetzelfde gebouw is.Dan komt er een groot grasveld. Hier stonden, ik meen, twee misschien drie, oude paviljoens voor chronische patiënten. Gelukkig zijn die ook echt afgebroken, want dit waren toen al vreselijke plaatsen om te verblijven. Aan de zijkant, aan de zijde van de snelweg en Het Verlaat liggen lage paviljoens. Die aan de zijde van de snelweg waren in de tijd dat ik hier werkte, afdelingen voor ouderen. Het waren houten noodgebouwen. Ik kan het niet goed zien, maar het lijkt wel of het nog steeds hetzelfde paviljoen is. De stenen paviljoens aan Het Verlaat zijn voor mij nieuw. De hoge flat in de hoek van het terrein Aan het Verlaat en de Sint Jorisweg, toen de personeelsflat, lijkt gedeeltelijk afgebroken maar deels ook nog overeind.

Toen ik hier werkte, werd door de toenmalige Raad van Bestuur gecommuniceerd dat dit terrein verlaten zou gaan worden. De psychiatrische hulpverlening zou zich verspreiden over de stad. Een grootschalige voorziening zoals hier, zou zijn langste tijd hebben gehad. Ik was hier niet rouwig om: de gebouwen waren troosteloos door hun afgeleefd-zijn. Het was een vreemd allegaartje van stijlen en benaderingen van psychiatrische patiënten. Het was geen prettige plek om te verblijven doordat het zo was ingeklemd tussen stad en snelweg. Regelmatig drong de indringende lucht vanuit de gistfabriek verderop door. Het terrein zelf was rommelig en, als gezegd, maakte het toen een troosteloze indruk.

Ik hoop dat er tenminste zo hier en daar een lik verf over de paviljoens is gehaald.